Afluisteren is een van de oudste bezigheden wanneer het aankomt op informatie verzamelen. De Nationale Sigint Organisatie (NSO) is echter een relatief jonge organisatie, die ontstond als uitvloeisel van de aanslagen op 11 september 2001 in de Verenigde Staten.
Sigint staat voor Signals Intelligence en dat is letterlijk wat men doet: informatie verzamelen door satelliet- en radiocommunicatie af te luisteren ten behoeve van de inlichtingendiensten AIVD en MIVD. Er werken ongeveer 120 mensen voor de NSO.
De NSO werd in 2003 door de Nederlandse overheid opgericht om terrorismebestrijding effectiever te kunnen aanpakken. Ze kreeg bij de start van haar werkzaamheden een uitgebreide afluistercapaciteit tot haar beschikking.
Twee afluisterstations
Die bestond onder meer uit twee afluisterstations. In het Friese Burum wordt sinds 2005 satellietverkeer onderschept. Er staan twee grote en negen kleine schotels.
Het tweede station staat in de Holterhoek, een militair kamp in het Gelderse Eibergen, waar met behulp van bijna 50 antennes radioverkeer wordt afgeluisterd. Deze eenheid is sinds 2007 operationeel.
Nieuwe eenheid: JSCU
In de loop van dit jaar gaat de NSO op in de Joint Sigint Cyber Unit (JSCU), zo maakte het ministerie van Defensie bekend. De twee inlichtingen- en contraspionagediensten sturen de nieuwe organisatie gezamenlijk aan.
Het doel van de JSCU is de nieuwste technologische ontwikkelingen adequaat te kunnen bijhouden. Waar Sigint telecommunicatie- en radarsignalen oppikt, daar probeert het onderdeel Cyber inlichtingen via computernetwerken te verzamelen. Bovendien moet men cyberaanvallen kunnen afslaan.
Het hoofdkantoor van JSCU komt in Zoetermeer, in het pand waar ook de AIVD is gevestigd. De organisatie zal ongeveer 350 medewerkers tellen. Er zal nauw worden samengewerkt met diensten van buitenlandse bondgenoten, iets wat de NSO ook al deed.
Extra bevoegdheden
De commissie-Dessens signaleerde eind vorig jaar dat de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten aanpassing behoeft, met name omdat de technologische ontwikkelingen snel gaan. Waar het onder meer om draait is het gebruik van glasvezelkabels, die moeilijk zijn af te tappen.
Organisaties als de NSO werken in feite nog op basis van een wet die werd opgesteld toen communicatie vooral via draadloze verbindingen verliep.
De extra bevoegdheden moeten worden ingezet als de nationale veiligheid in het geding is. Het kan ook gaan om het tegengaan van digitale spionage of het verzamelen van inlichtingen over een land waar Nederland een militaire missie naar toe wil sturen.
Lees ook
'Draaikont' Plasterk: Nederland tapte dus wel 1,8 miljoen telefoontjes zelf af
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl